Test ALEX
Opis przypadku nr 2
Agnieszka, 19 lat, Polska
Historia kliniczna
We wczesnym dzieciństwie zaobserwowano u pacjentki atopowe zapalenie skóry. W wykonanych w tamtym czasie testach skórnych otrzymano pozytywne wyniki dla jaja kurzego i mleka krowiego. Pacjentka wyrosła z obu alergii.
W wieku nastoletnim pojawiło się u pacjentki zapalenie błony śluzowej nosa. Testy z krwi i skórne wskazały uczulenie na pyłki bylicy i ambrozji.
Historia rodziny
Matka i jedno z rodzeństwa są uczuleni na pyłki.
Obecna sytuacja (2018)
Obecnie spożycie niektórych owoców, zarówno świeżych, jak i przetworzonych, wywołuje objawy od łagodnych do umiarkowanych. Obejmują one zespół alergii jamy ustnej, mdłości i wymioty, jak również swędzenie wewnętrznej części dłoni oraz podeszw stóp.
Zlecono wykonanie testu ALEX, aby przeanalizować alergię na pyłki i możliwości zastosowania swoistej immunoterapii alergenowej (AIT) oraz określić ryzyko domniemanych alergii na owoce.

Wynik testu ALEX*
Źródło alergenowe | Alergen | Grupa białek | Poziom IgE (kUa/L) |
Brzoza | Bet v 2 | Profilina | 1,24 |
Palma daktylowa | Pho d 2 | Profilina | 1,89 |
Życica | Lol p 1 | Beta-ekspansyna | 2,84 |
Tymotka łąkowa | Phl p 1 | Beta-ekspansyna | 3,79 |
Phl p 2 | Ekspansyna | 1,57 | |
Phl p 12 | Profilina | 2,14 | |
Ambrozja | Amb a 1 | Liaza pektynowa | 0,89 |
Amb a 4 | Defensyna roślinna | 0,62 | |
Bylica | Art v 1 | Defensyna roślinna | 0,78 |
Art v 3 | nsLTP Typu 1 | 0,61 | |
Babka lancetowata | Pla l 1 | Rodzina Ole e 1 | 0,61 |
Jabłko | Mal d 3 | nsLTP Typu 1 | 0,60 |
Melon | Cuc m | Ekstrakt | 1,37 |
Kiwi | Act d 10 | nsLTP Typu 1 | 0,99 |
Brzoskwinia | Pru p 3 | nsLTP Typu 1 | 1,18 |
Jajo kurze | Gal d 2 | Owoalbumina | 0,37 |
Lateks | Hev b 8 | Profilina | 0,97 |
*Jeżeli wynik dla danej molekuły był dodatni, nie uwzględniano wyniku dla ekstraktu.
Interpretacja
Test ALEX potwierdził wcześniejsze wyniki dotyczące uczulenia na pyłki traw i chwastów.
Główne alergeny Lol p 1 (pyłek życicy), Phl p 1 i 2 (pyłek tymotki łąkowej) wskazały alergię na pyłki traw – AIT może być pomocna.
Wynik dla mniejszego alergenu pyłku tymotki Phl p 12, wchodzącego w reakcje krzyżowe, może wyjaśniać pozytywne wyniki dla ekstraktów owoców np. melona.
Pozostałe wykryte profiliny to Bet v 2 pyłku brzozy, Pho d 2 pyłku daktylowca oraz Hev b 8 lateksu. Żadne z nich nie wywoływały objawów klinicznych.
Profiliny często nie wywołują żadnych objawów lub tylko łagodne. Wiele pozytywnych wyników wobec ekstraktu lateksu może być powiązanych z klinicznie wyciszonym uczuleniem na Hev b 8.
Wyniki dla głównych alergenów pyłków ambrozji, bylicy i babki lancetowatej: Amb a 1, Art v 1 i Pla l 1 potwierdziły uczulenie na wymienione źródła alergenowe – AIT może być pomocna.
Alergen mniejszy pyłku ambrozji Amb a 4 wykazuje wysoką homologię aminokwasów z molekułą pyłku bylicy Art v 1, więc wynik może być podyktowany uczuleniem na Art v 1.
Uczulenie na Amb a 4 bez pozytywnego wyniku dla Amb a 1 może być zinterpretowane jako reakcja krzyżowa, przez co AIT nie byłaby zalecona.
Molekuła Art v 3 pyłku bylicy wykazuje częściową reaktywność krzyżową i należy do rodziny białek nsLTP.
Pozostałe dodatnie wyniki dla nsLTP otrzymano dla jabłka (Mal d 3), kiwi (Act d 10) i brzoskwini (Pru p 3).
Białka z rodziny nsLTP mogą wywoływać objawy od łagodnych do ciężkich, co zgadza się z przedstawioną historią kliniczną.
nsLTP są odporne na enzymy trawienne i obróbkę termiczną.
Uczulenie na molekułę jaja kurzego Gal d 2 wydaje się być immunologiczną pozostałością po uczuleniu w dzieciństwie. Nie zaobserwowano żadnych reakcji na jajo kurze od tamtego czasu.
Podsumowanie
Testy skórne pacjentki zostały potwierdzone, a alergeny odpowiedzialne za uczulenie wykryto na poziomie molekularnym. Pacjentka kwalifikuje się do swoistej immunoterapii alergenowej wobec pyłków traw i różnych chwastów.
Za uczulenie na profiliny odpowiedzialna jest molekuła pyłku tymotki łąkowej Phl p 12. Przeciwciała skierowane wobec tej molekuły mogą reagować krzyżowo z powiązanymi alergenami z różnych gatunków owoców (np. melon, cytrusy itp.). Profiliny są podatne na trawienie czy obróbkę cieplną i zazwyczaj wywołują tylko łagodne objawy.
nsLTP są odporne na enzymy trawienne i obróbkę termiczną, przez co mogą powodować od umiarkowanych do ciężkich reakcji systemowych. Zalecono ich unikanie.